Okres przedświąteczny to czas kupowania prezentów. Często również pracodawcy obdarowują w tym czasie swoich pracowników paczkami, kuponami, różnego rodzaju podarkami. Często prezenty te są finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Świadczenia dla pracowników w większości przypadków będą podlegały opodatkowaniu, jednak niektóre świadczenia z zfśs mogą korzystać ze zwolnienia w podatku.Warto zauważyć, że ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 17 lipca 2009 r. (Dz. U. Nr 125, poz. 1037) rozszerzyła katalog świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, które korzystają ze zwolnienia w podatku. Zgodnie z tą ustawą art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych otrzymał brzmienie:
Wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.
Zmiana przepisu polega na możliwości zwolnienia od podatku nie tylko świadczeń rzeczowych jak do tej pory ale również świadczeń pieniężnych otrzymanych przez pracownika z zfśs. Mimo, iż ustawa ogłoszona została 7 sierpnia 2009 r. to stosuje się ją do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2009 r.
Może się więc okazać, że pracownicy otrzymali przed wejściem w życie ustawy pieniężne świadczenia z zfśs, od których pracodawca odprowadził zaliczkę na podatek (np. „wczasy pod gruszą”). W efekcie u pracowników powstała nadpłata w podatku dochodowym, bo do kwoty 380 zł rocznie takie świadczenie jest wolne od podatku. Nadpłatę tę będą mogli odzyskać w swoim zeznaniu rocznym. O zwrot tej nadpłaty może tez wystąpić płatnik po zakończonym roku podatkowym.Zmiana ustawy pozwoli rozstrzygnąć wątpliwości dotyczące możliwości zwolnienia od podatku niektórych świadczeń w sytuacji gdy nie było wiadomo czy jest ono świadczeniem rzeczowym czy pieniężnym. Typowym przykładem takiego świadczenia były paczki dla pracowników. Niektórzy pracodawcy praktykowali bowiem zwracanie pracownikom poniesionych przez nich wydatków w związku ze „skomplementowaniem paczki” na podstawie faktury. Organy podatkowe stały jednak na stanowisku, że w takiej sytuacji mamy do czynienia ze świadczeniem pieniężnym a nie rzeczowym (np. interpretacja Ministerstwa Finansów w piśmie z 6 kwietnia 2005 r. nr PB5/A£-033-17-175/05). Obecnie więc zamiast obdarowywać pracowników niepotrzebnymi rzeczami wystarczy, że pracodawca wypłaci im określoną kwotę pieniężną z zfśs.W zmienionym przepisie pozostawiono jednak ograniczenie mówiące, że rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi. Takie świadczenia nie są też świadczeniami pieniężnymi więc w efekcie ograniczenie to powoduje, że przepis staje się trochę nielogiczny: zakup bonów towarowych podlegał będzie opodatkowaniu, wolne od podatku natomiast będzie wypłacenie pracownikowi gotówki, którą ten będzie mógł praktycznie przeznaczyć na dowolny cel. Wprawdzie regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych powinien określać cele i osoby, którym przysługują świadczenia ale zwolnienie podatkowe nie jest uzależnione od udokumentowania wydatku. W efekcie może się okazać, że pracodawca, który wypłacił pracownikowi pieniądze z zfśs z przeznaczeniem na konkretny cel, może odpowiadać z tytułu nieodprowadzonej zaliczki na podatek w sytuacji gdy okaże się, że pracownik przeznaczył świadczenie na cel zupełnie nie związany z działalnością socjalną.
Bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi
Ustawodawca wyłączył ze zwolnienia zakup przez pracodawcę bonów talonów i innych znaków uprawniających do ich wymiany na towary lub usługi. Wątpliwości wobec tego może budzić możliwość zwolnienia z podatku między innymi biletów (do kina, teatru, na imprezy sportowe i kulturalne), karnetów (np. na basen). Bez wątpienia są to „znaki” uprawniające do wymiany na określone usługi, jednak stwierdzić należy, że bilet czy karnet będzie świadczeniem zwolnionym z podatku. Spełniene muszą być oczywiście dwa warunkami: nie może kosztować więcej niż 380 zł i powinien być sfinansowany z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Wątpliwości dotyczące biletów rozwiało Ministerstwo Finansów w piśmie z 15 marca 2004 r. (PB5/MC-033-14-464/04): „ze zwolnienia – w limitowanej wysokości – korzysta wartość biletu do kina, teatru lub wartość karnetu na basen czy siłownię, jeżeli ich zakup został w całości sfinansowany ze środków zfśs”. Bilety na imprezy sportowe i kulturalne i inne nie uprawniają posiadacza do wymiany ich na inne towary lub usługi, jeżeli więc zostały sfinansowane ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszu związków zawodowych oraz ich wartość nie przekroczy 380 zł, mieszczą się w definicji rzeczowych świadczeń i są zwolnione z podatku dochodowego.
Świadczenie musi być w całości sfinansowane z zfśs
Zwolnienie nie przysługuje, jeżeli pracodawca opłaci prezent dla pracownika tylko częściowo pieniędzmi z funduszu, a resztę pokryje z bieżących środków. W art. 21 ust. 1 pkt 67 updof mowa jest bowiem o świadczeniach sfinansowanych „w całości” ze środków funduszu.
Przykład
Pracodawca opłacił pracownikom wycieczkę integracyjną w kwocie 1000 zł. Część kwoty (300 zł) pochodziła ze środków zfśs, reszta (700 zł) ze środków bieżących. Czy cześć pochodząca ze środków funduszu będzie mogła skorzystać ze zwolnienia w podatku?
Warunkiem zwolnienia od podatku jest opłacenie świadczenia w całości środkami zfśs. W sytuacji gdy część świadczenia pochodzi ze środków bieżących nie ma możliwości zwolnienia od podatku części sfinansowanej środkami funduszu.
Inaczej jednak będzie w sytuacji gdy pracownik dopłaca do świadczenia. Jeżeli więc wycieczka została opłacona w ten sposób, że część kwoty (300 zł) pochodzi ze środków funduszu a resztę (700 zł) dopłaca podatnik to nie ma przeszkód by część sfinansowana funduszem została zwolniona od podatku. Możliwość zwolnienia od podatku w takim przypadku potwierdziło Ministerstwo Finansów w pismie z 30 grudnia 2004 r. (PB5/IK-066-504-2374/04):„sformułowanie »sfinansowane w całości z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych« oznacza, że pracodawca bądź związki zawodowe są ze swej strony zobligowane do finansowania lub współfinansowania świadczeń na rzecz pracownika wyłącznie z wymienionych w tym przepisie funduszy. Przepis ten zatem określa źródło finansowania świadczeń rzeczowych, uznając, że dla zastosowania zwolnienia od podatku konieczne jest, aby pracodawca bądź związek zawodowy nie sfinansował tych świadczeń z innych źródeł niż zakładowy fundusz świadczeń socjalnych lub fundusz związków zawodowych. Ustawodawca nie odnosi się natomiast do wielkości udziału w finansowaniu świadczeń rzeczowych, tj. możliwe jest zarówno pokrycie przez zakład pracy lub związek zawodowy 100 proc. wartości świadczeń bądź częściowe jego sfinansowanie z wymienionych w przepisie źródeł”.
Jest to fragment artykułu, który ukaże się wkrótce w wydawnictwie „Teczka kadrowca w jednostce budżetowej”
Dodaj komentarz