Ceny transferowe – korekta zobowiązań podatkowych

 Ustalenie przez podmioty powiązane wzajemnych cen na poziomie odbiegającym od cen rynkowych wiąże się z ryzykiem dokonania przez organ podatkowy szacowania cen transferowych. Szacunku tego dokona oczywiście organ podatkowy tego państwa, którego podatki zostały w ten sposób uszczuplone. Jednocześnie należy zauważyć, że dochód, który zostanie przez tę administrację „doszacowany” został już wcześniej opodatkowany w drugim państwie. Dokonanie więc szacunku cen transferowych przez administrację podatkową jednego państwa prowadzić może do podwójnego opodatkowania. Na szczęście, podwójnego opodatkowania można uniknąć poprzez dokonanie korekty zobowiązań podatkowych.

Dokonanie przez administrację podatkową w jednym państwie korekty dochodów przedsiębiorstw powiązanych może prowadzić do ekonomicznego podwójnego opodatkowania z uwagi na fakt, że przedsiębiorstwo państwa A, którego zyski zostały skorygowane, będzie opodatkowane od sumy zysków, od których przedsiębiorstwo B (w drugim państwie) zostało już opodatkowane. Modelowa Konwencja OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku (na podstawie której konstruowane są umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) przewiduje, że w takich warunkach państwo B dokona właściwej korekty podatku w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania. Korekta taka w panstwie B nie będzie automatyczna tylko dlatego, że zyski w państwie A zostały podwyższone. Korekty należy dokonywać tylko wtedy, gdy państwo B uzna, że suma skorygowanych zysków odpowiada zyskom, jakie by osiągnięto w przypadku transakcji dokonanych na warunkach rynkowych. Modelowa Konwencja OECD oraz umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania nie wskazują metody dokonywania korekty .

Polskie przepisy nie przewidywały mozliwości dokonywania takiej korekty, nie wskazywały w jaki sposób można jej dokonać. Sytuację tę zmieniła dopiero aktualizacja ustaw o podatku dochodowym obowiązująca od 1 stycznia 2010 r. oraz wydane na jej podstawie Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 września 2009 r. w sprawie sposobu i trybu określania dochodów osób prawnych w drodze oszacowania oraz sposobu i trybu eliminowania podwójnego opodatkowania osób prawnych w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych.

W celu wyeliminowania podwójnego opodatkowania dochodów podmiotów powiązanych (jeżeli dochody podatnika będącego podmiotem krajowym są przez administrację podatkową innego kraju włączone do dochodów podmiotu zagranicznego), na wniosek podmiotu krajowego, minister właściwy do spraw finansów publicznych może dokonać korekty dochodów tego podatnika, o ile przepisy właściwych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, taką korektę przewidują .

Korekty można dokonać w przypadku, gdy warunki określone przez administrację podatkową tego innego kraju, w świetle przepisów rozporządzenia, są zgodne z warunkami, jakie uzgodniłyby niezależne podmioty. Oznacza to, że polskie organy podatkowe mają prawo badać i kwestionować ustalenia innych administracji podatkowych, pod kątem zgodności ustalonej ceny z ceną rynkową.

W przypadku dokonania korekty właściwy organ podatkowy dokonuje zmiany wysokości zobowiązania podatkowego tego podatnika, w zakresie wynikającym z korekty.

W celu wyeliminowania podwójnego opodatkowania dochodów podmiotów powiązanych podmiot krajowy może wystąpić do ministra właściwego do spraw finansów publicznych z wnioskiem o wszczęcie procedury wzajemnego porozumiewania na podstawie Konwencji z dnia 23 lipca 1990 r. w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w przypadku korekty zysków przedsiębiorstw powiązanych (Dz. U. z 2007 r. Nr 152, poz. 1080) lub na podstawie umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Wniosek powinien być złożony nie później niż przed upływem trzech lat od doręczenia podatnikowi lub podmiotowi z nim powiązanemu protokołu kontroli albo decyzji podatkowej, które prowadzą lub mogą prowadzić do podwójnego opodatkowania, chyba że umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, będąca podstawą złożenia wniosku, określa inny termin. Bieg okresu trzyletniego rozpoczyna się od pierwszej z następujących dat: daty doręczenia protokołu kontroli albo daty doręczenia decyzji podatkowej.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych informuje w formie pisemnej:

1) podmiot krajowy o otrzymaniu wniosku

2) właściwe organy innych państw o złożeniu przez podmiot krajowy wniosku, przesyłając jednocześnie kopię tego wniosku

– w terminie jednego miesiąca od dnia jego wpływu.

 Wniosek do Ministra Finansów powinien zawierać co najmniej:

1) dane identyfikacyjne podmiotu krajowego oraz podmiotów powiązanych, których procedura dotyczy, w szczególności: nazwę, adres miejsca zamieszkania lub siedziby, numer identyfikacji podatkowej;

2) opis stanu faktycznego sprawy, z uwzględnieniem istniejących powiązań między podmiotem krajowym a podmiotami powiązanymi,

3) określenie roku podatkowego, którego wniosek dotyczy;

4) kopie decyzji podatkowych, protokołów kontroli lub innych dokumentów świadczących o zaistnieniu podwójnego opodatkowania;

5) informacje dotyczące wszczętych przez podatnika lub podmioty powiązane postępowań podatkowych lub sądowych, łącznie z wyrokami sądowymi wydanymi w sprawie;

6) uzasadnienie wniosku, w szczególności zawierające wyjaśnienie co do stosowania zasad określonych w art. 4 Konwencji w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w przypadku korekty zysków przedsiębiorstw powiązanych

7) oświadczenie podmiotu krajowego o gotowości bezzwłocznego udostępnienia ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych pełnej dokumentacji oraz udzielenia wszelkich informacji mogących mieć wpływ na wynik sprawy.

Na żądanie ministra właściwego do spraw finansów publicznych wskazane przez niego dokumenty w sprawie powinny być przetłumaczone na uzgodniony z właściwymi organami innych państw, których ten wniosek dotyczy, język roboczy.

 Jeżeli wniosek nie zawiera wszystkich wskazanych elementów minister właściwy do spraw finansów publicznych wzywa podmiot krajowy w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania wniosku do jego uzupełnienia.

Sprawę uznaje się za zgłoszoną z dniem wpływu wniosku zawierającego wszystkie wskazane elementy z dniem wpływu ostatniego z dokumentów uzupełniających wniosek na wezwanie.

Jeżeli w ocenie ministra właściwego do spraw finansów publicznych wniosek jest uzasadniony, a sprawa nie może być przez niego załatwiona w ramach procedur krajowych, w sposób uwzględniający wniosek podmiotu krajowego, wszczyna on procedurę wzajemnego porozumiewania, informując o tym właściwe organy innych państw, których ten wniosek dotyczy, załączając kopie informacji. Jednocześnie o wszczęciu procedury wzajemnego porozumiewania minister właściwy do spraw finansów publicznych informuje podmiot krajowy.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych poinformuje – na podstawie dostępnych mu informacji – właściwe organy innych państw, których wniosek dotyczy, oraz podmiot krajowy o tym, czy wniosek został złożony przed upływem trzech lat, oraz o dacie, od której liczony jest dwuletni okres określony w art. 7 ust. 1 Konwencji.

Procedura wzajemnego porozumiewania powinna zostać zakończona w terminie 2 lat od daty złożenia kompletnego wniosku. Bieg okresu dwuletniego rozpoczyna się od późniejszej z następujących dat:

1) daty doręczenia ostatecznej decyzji podatkowej lub dokumentu równoważnego;

2) daty zgłoszenia sprawy.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 września 2009 r. w sprawie sposobu i trybu określania dochodów osób prawnych w drodze oszacowania oraz sposobu i trybu eliminowania podwójnego opodatkowania osób prawnych w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych (Dz. U. z 2009 r. Nr 160, poz. 1268)