Zawód doradcy podatkowego jest stosunkowo młodą profesją – pierwsze usługi doradztwa podatkowego pojawiły się po przemianach w 1989 r. Wprowadzenie obowiązku samoopodatkowania i samowymiaru podatku, który do tej pory ciążył na administracji podatkowej stworzyło zapotrzebowanie na profesjonalne usługi w tym zakresie. Ramy prawne zawód doradcy podatkowego przybrał w 1996 r wraz z uchwaleniem ustawy o doradztwie podatkowego.
Obecnie w Polsce mamy ponad 9 tys. doradców lecz rozwijający się rynek usług doradztwa podatkowego sprawia, że zapotrzebowanie na specjalistów wzrasta. Perspektywy rozwoju zawodowego w tym kariera międzynarodowa oraz atrakcyjne warunki finansowe sprawiają, że coraz więcej osób decyduje się na karierę w doradztwie podatkowym.
Jeżeli więc wśród czytelników są osoby, które do listy noworocznych postanowień wpisały uzyskanie uprawnień doradcy podatkowego to zapraszam do zapoznania się z warunkami, które spełnić należy by uzyskać wpis na listę doradców podatkowych.
Doradca podatkowy jest zawodem zaufania publicznego a tytułu tego mogą używać jedynie osoby wpisane na listę doradców podatkowych. Osoba posiadająca uprawnienia doradcy gwarantuje wysokie kompetencje zawodowe, gwarancję poufności, a także obowiązkowe ubezpieczenie OC.
Warunkiem wykonywania zawodu doradcy podatkowego jest posiadanie wysokich kwalifikacji – wyższego wykształcenia, wiedzy specjalistycznej, a także bogatego doświadczenia z zakresu szeroko rozumianego prawa finansowego oraz innych dziedzin prawa. Ustawa korporacyjna każe doradcom podatkowym stale podnosić swoje kwalifikacje poprzez udział w konferencjach, seminariach i szkoleniach. Poza szeroką wiedzą merytoryczną doradca podatkowy musi być nieskazitelnego charakteru a swoim postępowaniem dawać rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu.
Krótka charakterystyka zawodu:
• doradca podatkowy musi posiadać wysokie kwalifikacje potwierdzone zdanym egzaminem państwowym,
• każdy doradca obowiązkowo jest członkiem Krajowej Izby Doradców Podatkowych, która czuwa nad prawidłowym wykonywaniem zawodu,
• każdy doradca ma obowiązek ciągłego podnoszenia swoich kwalifikacji, co gwarantuje znajomość aktualnie obowiązującego prawa podatkowego,
• czynności doradztwa podatkowego obowiązkowo podlegają ubezpieczeniu OC, doradcę podatkowego obowiązuje tajemnica zawodowa,
• czynności doradztwa podatkowego obejmują m.in. udzielanie porad, opinii i wyjaśnień; prowadzenie ksiąg i innych ewidencji;
• sporządzanie zeznań i deklaracji podatkowych,
• sporządzana przez doradcę dokumentacja jest podpisana jego nazwiskiem, z podaniem identyfikujących go danych, co daje pewność gwarancji odpowiedzialności doradcy,
• doradca podatkowy może występować jako pełnomocnik w postępowaniu podatkowym i kontrolnym przed organami skarbowymi, a także w postępowaniu administracyjnym przed NSA, wraz z możliwością wniesienia kasacji,
• doradca podatkowy może pomóc w korzystaniu z funduszy unijnych i wskazać inne możliwości związane z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej.
Doradcę podatkowego obowiązuje zachowanie tajemnicy zawodowej, także po zakończeniu obsługi klienta.
Doradca podatkowy jest zobowiązany również postępować zgodnie z zasadami etyki zawodowej. Zasady podstawowe stanowią m.in., że doradca podatkowy ma wykonywać czynności zawodowe według najlepszej woli i wiedzy, uczciwie i rzetelnie z zachowaniem należytej staranności, mając na uwadze przepisy prawa oraz dobro klienta.
Jak wygląda droga do zawodu doradcy podatkowego?
Doradcą podatkowym może zostać osoba, która ma pełną zdolność do czynności prawnych, korzysta z pełni praw publicznych, jest nieskazitelnego charakteru i swoim dotychczasowym postępowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu doradcy podatkowego, posiada wyższe wykształcenie, odbyła w Polsce dwuletnią praktykę zawodową oraz złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin na doradcę podatkowego i wystąpiła z wnioskiem o wpis na listę doradców podatkowych (art. 6 ust. 1 ustawy o doradztwie podatkowym). Ponadto doradcą podatkowym mogą zostać członkowie Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego a także osoby ze stopniem naukowym doktora habilitowanego nauk prawnych lub nauk ekonomicznych w zakresie prawa finansowego lub finansów. Na listę doradców podatkowych może zostać wpisana również osoba, której kwalifikacje do wykonywania zawodu doradcy podatkowego zostały uznane na zasadach określonych w ustawie z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 63, poz. 394).
Osoby spełniająca powyższe warunki, po złożeniu ślubowania zostaje wpisana na listę doradców podatkowych i może używać tytułu „doradca podatkowy”.
Egzamin państwowy
Najważniejszym i najtrudniejszym etapem w zdobyciu uprawnień jest zdanie egzaminu państwowego. Do egzaminu może przystąpić osoba, która ma pełną zdolność do czynności prawnych, korzysta z pełni praw publicznych oraz posiada wyższe wykształcenie.
Egzamin jest sprawdzianem teoretycznego i praktycznego przygotowania kandydatów na doradców podatkowych z następujących dziedzin:
1) źródła prawa i wykładnia prawa;
2) analiza podatkowa;
3) podstawy międzynarodowego oraz wspólnotowego prawa podatkowego;
4) materialne prawo podatkowe;
5) postępowanie przed organami administracji publicznej i sądami administracyjnymi oraz postępowanie egzekucyjne w administracji;
6) międzynarodowe, wspólnotowe i krajowe prawo celne;
7) prawo dewizowe;
8) prawo karne skarbowe;
9) organizacja i funkcjonowanie administracji podatkowej i kontrola skarbowa;
10) rachunkowość;
11) ewidencja podatkowa i zasady prowadzenia ksiąg podatkowych;
12) przepisy o doradztwie podatkowym i etyka zawodowa.
Egzamin na doradcę podatkowego składa się z części pisemnej i ustnej. Warunkiem dopuszczenia do części ustnej jest zdanie z wynikiem pozytywnym części pisemnej egzaminu.
Komisja Egzaminacyjna w drodze uchwał publikuje na stronach Ministerstwa Finansów (www.mofnet.gov.pl) wykaz pytań i zadań egzaminacyjnych do egzaminu. Nie należy jednak traktować faktu publikacji pytań jako ułatwienia. Egzamin jest trudny i o ile na egzaminach pisemnych zdawalność wynosi średnio 75-80 proc to na egzaminie ustnym zdarza się, że zdawalność wynosi 10-20 proc., zazwyczaj nie przekracza 40-50 proc.
Egzamin pisemny
Część pisemna egzaminu polega na:
1) rozwiązaniu testu składającego się ze 100 pytań obejmujących wszystkie dziedziny, które wskazano wyżej,
2) rozwiązaniu zadania polegającego na sporządzeniu projektu wystąpienia w imieniu klienta do organu podatkowego lub sądu (tzw. „kazus”)
Część testowa egzaminu trwa 100 minut, a rozwiązanie zadania 180 minut.
Rozwiązując „kazus” kandydat może korzystać wyłącznie z przepisów prawa ogłoszonych w dziennikach urzędowych lub zawartych w zbiorach przepisów bez komentarzy.
Każde pytanie testowe oceniane jest w następujący sposób:
1) odpowiedź prawidłowa – dwa punkty;
2) odpowiedź nieprawidłowa – minus jeden punkt;
3) brak odpowiedzi – zero punktów.
Rozwiązanie zadania oceniane jest w skali od 0 do 20 punktów.
Warunkiem zdania części pisemnej egzaminu jest uzyskanie co najmniej:
1) 80 % maksymalnej liczby punktów za rozwiązanie testu oraz
2) 10 punktów za rozwiązanie „kazusu”
W przypadku negatywnego wyniku części pisemnej, egzamin może być powtarzany. Termin ponownego egzaminu może być wyznaczony jednak nie wcześniej niż po upływie 3 miesięcy od dnia egzaminu, którego wynik był negatywny.
W przypadku pozytywnego wyniku części pisemnej egzaminu, kandydat ma możliwość w okresie roku przystępować do ustnej części egzaminu. Do ustnego egzaminu na doradcę podatkowego kandydat nie może jednak przystępować częściej, niż co 3 miesiące.
Egzamin ustny
Część ustna egzaminu polega na udzieleniu odpowiedzi na pytania zamieszczone w wylosowanym zestawie pytań składającym się z dziesięciu pytań.
Zestaw zawiera pytania z co najmniej 6 dziedzin wskazanych powyżej, w tym z dziedzin: źródła prawa i wykładnia prawa, analiza podatkowa, materialne prawo podatkowe, postępowanie przed organami administracji publicznej i sądami administracyjnymi oraz postępowanie egzekucyjne w administracji, przepisy o doradztwie zawodowym i etyka zawodowa.
Skład egzaminacyjny ocenia odrębnie odpowiedź na każde pytanie, przyznając ilość punktów wyrażoną pełną liczbą w skali od 0 do 6 punktów za każdą odpowiedź. Punkty sumuje się łącznie za wszystkie odpowiedzi na pytania. Warunkiem zdania części ustnej egzaminu jest uzyskanie co najmniej 70 % maksymalnej liczby punktów.
Wyniki części ustnej egzaminu ogłaszane są bezpośrednio po egzaminie.
Praktyka zawodowa
Po zdaniu egzaminu kandydat, przed wpisem na listę doradców podatkowych kandydat musi odbyć praktykę zawodową. Praktyka ta obejmuje zapoznanie się z funkcjonowaniem organów podatkowych oraz wykonywaniem doradztwa podatkowego. Praktykę po zdaniu egzaminu odbywa się w urzędach i w izbach skarbowych, w urzędach kontroli skarbowej, u doradców podatkowych lub w spółkach doradztwa podatkowego.
Praktyka trwa dwa lata i odbywa się w następującej kolejności:
1) w urzędzie skarbowym – przez okres 2 miesięcy;
2) w izbie skarbowej – przez okres 2 miesięcy;
3) w urzędzie kontroli skarbowej – przez okres 2 miesięcy;
4) u doradcy podatkowego lub w spółce doradztwa podatkowego – przez okres 18 miesięcy.
Praktyka odbywana jest w wymiarze 8 godzin w tygodniu.
Na równi z praktyką jest traktowane zatrudnienie:
1) przez okres co najmniej dwóch lat w:
a) urzędzie skarbowym,
b) izbie skarbowej,
c) urzędzie kontroli skarbowej,
d) urzędzie celnym,
e) izbie celnej,
f) Ministerstwie Finansów,
g) samorządowych służbach finansowych,
h) samorządowym kolegium odwoławczym
– jeżeli do zakresu obowiązków kandydata należało stosowanie przepisów prawa podatkowego w związku z prowadzonymi postępowaniami podatkowymi lub kontrolnymi;
2) przez okres co najmniej dwóch lat:
a) w podmiotach uprawnionych do wykonywania doradztwa podatkowego, jeżeli do zakresu obowiązków kandydata należało stosowanie przepisów z zakresu prawa podatkowego na rzecz klienta,
b) jako prokurator lub sędzia,
c) na stanowisku, na którym wykonywanie czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych wiąże się z koniecznością posiadania certyfikatu księgowego, lub na stanowisku uprawniającym do przeprowadzania lustracji w rozumieniu przepisów prawa spółdzielczego,
d) na stanowisku głównego księgowego w podmiotach, które na podstawie przepisów o rachunkowości są obowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych;
3) przez okres co najmniej czterech lat na stanowisku skarbnika gminy;
4) przez okres co najmniej pięciu lat w charakterze pracownika naukowego, dydaktycznego lub naukowo-dydaktycznego, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym, zajmującego się dziedzinami, w których zakres wchodzi prawo podatkowe.
Na równi z praktyką jest traktowane wykonywanie przez okres co najmniej dwóch lat zawodu adwokata, radcy prawnego lub biegłego rewidenta.
Ślubowanie
Osoba, która spełniła warunki do uzyskania wpisu na listę doradców występuje z wnioskiem o wpis na listę doradców podatkowych. Z takim wnioskiem należy wystąpić w ciągu 3 lat od zdania egzaminu. Wpis na listę doradców podatkowych następuje po złożeniu ślubowania wobec przewodniczącego Krajowej Rady Doradców Podatkowych lub osoby przez niego upoważnionej spośród członków Krajowej Rady Doradców Podatkowych. Rota ślubowania ma następujące brzmienie: „Przyrzekam, że jako doradca podatkowy będę wykonywać ten zawód kierując się dobrem swoich klientów, z całą sumiennością i rzetelnością, zgodnie z prawem, wiedzą i zasadami etyki zawodowej. Poznane w związku z wykonywaniem zawodu fakty i informacje zachowam w tajemnicy wobec osób trzecich.”.
Wykonywanie zawodu
Doradca podatkowy wykonuje ten zawód jako osoba fizyczna prowadząca działalność we własnym imieniu i na własny rachunek lub jako uczestnik spółki niemającej osobowości prawnej. Doradca podatkowy może być także zatrudniony:
• u innego doradcy podatkowego (adwokata, radcy prawnego lub biegłego rewidenta)
• w organizacji zawodowej posiadającej osobowość prawną, spółdzielni, stowarzyszeniu lub izbie gospodarczej, jeżeli przedmiotem ich działalności statutowej jest również doradztwo podatkowe świadczone wyłącznie na rzecz ich członków;
• w podmiocie uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów do badania sprawozdań finansowych;
• w spółce doradztwa podatkowego
Doradca podatkowy może też wykonywać swój zawód jako wspólnik spółki doradztwa podatkowego.
Zakres czynności doradztwa podatkowego
Czynności doradztwa podatkowego obejmują:
1) udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami;
2) prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie;
3) sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie;
4) reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach wymienionych w pkt 1.
Obowiązki i prawa doradcy podatkowego
Doradca podatkowy obowiązany jest w szczególności:
1) postępować zgodnie z przepisami prawa, ze złożonym ślubowaniem i z zasadami etyki zawodowej;
2) stale podnosić swoje kwalifikacje (zasady etyki wprowadziły od 2011 r. obowiązek uzyskiwania minimalnej ilości punktów potwierdzających podnoszenie kwalifikacji);
3) regularnie opłacać składkę członkowską.
Doradca podatkowy jest obowiązany zachować w tajemnicy fakty i informacje, z którymi zapoznał się w związku z wykonywaniem zawodu (obowiązek ten nie może być ograniczony w czasie).
Doradca podatkowy nie może być przesłuchiwany jako świadek co do faktów i informacji, na które rozciąga się obowiązek tajemnicy zawodowej, chyba że został zwolniony od tego obowiązku w trybie określonym odrębnymi ustawami.
Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej nie dotyczy informacji udostępnianych na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2010 r. Nr 46, poz. 276 i Nr 182, poz. 1228) – w zakresie określonym tymi przepisami.
Doradca podatkowy jest obowiązany przechowywać przez okres 5 lat kopie sporządzanych na piśmie opinii, wystąpień w imieniu klientów, a także udzielonych im porad (po upływie tego okresu doradca podatkowy obowiązany jest zniszczyć wskazane dokumenty).
Doradca podatkowy jest obowiązany umieszczać na wszystkich pismach sporządzonych w związku z wykonywaniem doradztwa podatkowego firmę (nazwę), pod jaką doradztwo to wykonuje, oraz miejsce jego wykonywania, podpis oraz numer wpisu na listę doradców podatkowych (obowiązek ten dotyczy również zeznań i deklaracji podatkowych sporządzonych przez doradcę podatkowego w imieniu i na rzecz podatnika).
W postępowaniu przed organami administracji publicznej w sprawach obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami pełnomocnikiem podatnika, płatnika, inkasenta może być również doradca podatkowy.
Odpowiedzialność za szkodę
W razie wyrządzenia szkody przy wykonywaniu czynności doradztwa podatkowego, doradca podatkowy oraz osoby, z pomocą których czynności te wykonuje lub którym powierza ich wykonanie, ponoszą odpowiedzialność za szkodę na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym.
Doradca podatkowy podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności doradztwa. Obowiązek ubezpieczenia ciąży na doradcach podatkowych wykonujących zawód we własnym imieniu i na własny rachunek oraz w formie spółek niemających osobowości prawnej.
W przypadku niedopełnienia obowiązku ubezpieczenia, w okresie braku ochrony ubezpieczeniowej wynikającej z niedopełnienia tego obowiązku doradca podatkowy nie może wykonywać czynności doradztwa podatkowego.
2 Comments
Aktualnie przygotowuję się do egzaminu państwowego 🙂 wybrałem się też dla poszerzenia i utrwalenia wiedzy na kierunek doradca podatkowy na WSKZ 🙂 Mam nadzieję, że uda mi się zdać go za pierwszym razem, ale studia które realizuję są obszerne w wiedzę, więc jestem dobrej myśli 🙂
Życzę powodzenia!
Dodaj komentarz