1) stypendia otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stypendia doktoranckie otrzymywane na podstawie przepisów – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz inne stypendia naukowe i za wyniki w nauce, których zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania;
2) stypendia dla uczniów i studentów, których wysokość i zasady udzielania zostały określone w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, oraz stypendia dla uczniów i studentów przyznane przez organizacje pożytku publicznego, na podstawie regulaminów zatwierdzonych przez organy statutowe udostępnianych do publicznej wiadomości za pomocą Internetu, środków masowego przekazu lub wykładanych (wywieszanych) dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 3 800 zł;
Można powiedzieć, że otrzymywane w Polsce stypendium z reguły będzie korzystało z jednego bądź drugiego zwolnienia. W przypadku stypendiów zwolnionych kwotowo pojawi się obowiązek zapłaty podatku od nadwyżki ponad kwotę 3800 zł rocznie.
Stypendia zagraniczne
Stypendia otrzymywane podczas zagranicznej praktyki będą najczęściej zwolnione od podatku. Teoretycznie jednak mogą podlegać one opodatkowaniu zarówno w Polsce jak i w kraju, w którym student przebywał na praktyce. To czy dane świadczenia będą podlegały zwolnieniu czy też nie zależeć będzie od kilku kwestii:
1. czy stypendia pochodzą z państwa w którym odbywano praktykę,
2. od przepisów podatkowych danego kraju,
3. od wysokości stypendium,
4. od podstawy prawnej przyznanego stypendium,
Ad. 1) W większości umów, które Polska zawarła w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawarte są podobne zapisy dotyczące świadczeń otrzymywanych przez studenta lub praktykanta, który przebywa w danym kraju wyłącznie w celu kształcenia się, odbywania praktyki lub szkolenia, a który ma miejsce zamieszkania w Polsce (lub miał bezpośrednio przed przybyciem do danego kraju). Zgodnie z umowami świadczenia takie będą zwolnione od opodatkowania w kraju, w którym odbywa się praktyka, pod warunkiem, że otrzymywane są ze źródeł spoza kraju praktyki. Nie ma przy tym znaczenia czy stypendium będzie pochodziło z Polski czy też z kraju trzeciego.
Jeżeli więc stypendium nie pochodzi z kraju, w którym odbywała się praktyka to nie będzie ono podlegało opodatkowaniu w tym kraju (a to czy będzie ono podlegało opodatkowaniu w Polsce rozstrzygniemy w punkcie 3 i 4).
Warto wspomnieć o tym, że inne zasady obowiązują w przypadku odbywania praktyki w Stanach Zjednoczonych, które są dość popularnym krajem praktyk studenckich.
Zgodnie z art. 18 polsko – amerykańskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (Waszyngton, 8 października 1974, Dz. U. z 1976 r. nr 31, poz. 178) osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce, która przebywa okresowo w USA w celu studiowania, odbywania praktyki lub uczestniczenia w badaniach będzie zwolniona od opodatkowania przez USA na okres nie przekraczający 5 lat podatkowych. Zwolnieniu podlegają:
a) prezenty z zagranicy przeznaczone na utrzymanie, wykształcenie, studia, badania lub praktykę,
b) nagrody, pomoc finansowa i stypendia,
c) każda inna płatność z kraju miejsca zamieszkania, w którym osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania, z wyjątkiem dochodu z osobistego świadczenia usług,
d) dochód z osobistego świadczenia usług w USA w kwocie nie przekraczającej 2.000 dolarów lub ich równowartości w polskich złotych w ciągu roku podatkowego.
Dodatkowo osoby przyjeżdżające do USA na praktykę, studia, jako uczestnik badań korzystają ze zwolnień obejmujących inne niż wyżej wymienione świadczenia w kwocie nie przekraczającej rocznie 5 lub 10 tys. dolarów.
Ad 2) W przypadku gdy świadczenia, które student otrzymuje pochodzą z kraju, w którym odbywa się praktyka mogą one podlegać opodatkowaniu w tym kraju. O tym czy świadczenia takie będą opodatkowane czy zwolnione decydują przepisy podatkowe kraju, w którym odbywa się praktyka.
Ad 3) Bez względu na to czy stypendium jest zwolnione czy też nie z podatku za granicą może ono podlegać opodatkowaniu w Polsce. Zgodnie jednak z art. 21 ust. 1 pkt 23a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolna od podatku jest część dochodów osób przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody z tytułu stypendiów – w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium.
Ewentualnemu opodatkowaniu w Polsce podlegała będzie nadwyżka stypendium ponad wysokość diety, za każdy dzień, w którym otrzymywano stypendium. W celu prawidłowego ustalenia podatku należy zastosować jedną z dwóch metod unikania podwójnego opodatkowania. O tym, która metoda ma zastosowanie mówi umowa zawarta z krajem, w którym odbywała się praktyka.
Ad 4) Nawet jeżeli stypendium z tytułu zagranicznych praktyk podlega opodatkowaniu w Polsce to będą miały do niego zastosowanie zwolnienia, które dotyczą stypendiów krajowych. Tak więc wolne od podatku będzie stypendium naukowe jak i te do kwoty 3800 zł rocznie (po spełnieniu przewidzianych warunków).
Podsumowując powyższe przypadki stwierdzamy, że stypendium otrzymywane podczas praktyki zagranicznej może podlegać opodatkowaniu zarówno w kraju gdzie odbywa się praktyka jak i w Polsce. Jeżeli stypendia nie pochodzą z kraju, w którym mamy praktykę to nie będą one opodatkowane w tym kraju. Mogą wtedy być opodatkowane tylko w Polsce, ale w praktyce najczęściej będą zwolnione z tego tytułu, że ich wysokość nie przekracza wysokości diet, bądź będą podlegały zwolnieniu w myśl art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym.
W przypadku gdy stypendia pochodzą z kraju praktyki mogą one zostać opodatkowane w tym kraju (w praktyce często są zwolnione na podstawie przepisów podatkowych danego kraju). W takim przypadku mogą one podlegać opodatkowaniu zarówno w kraju praktyki jak i w Polsce. Jeżeli kwota stypendium będzie wyższa niż kwota odliczenia diet wtedy należy wykazać te stypendia do opodatkowania w Polsce stosując jedną z dwóch metod unikania podwójnego opodatkowania.
Dodaj komentarz