Od jakiegoś czasu sporo emocji wśród osób uzyskujących dochody za granicą wzbudza Konwencja MLI (Multilateral Instrument to Modify Bilateral Tax Treaties), która wprowadza możliwość zmiany umów o unikaniu podwójnego opodatkowania za pośrednictwem jednego wielostronnego instrumentu prawnego, co ma przede wszystkim na celu szybkie wdrożenie rozwiązań wypracowanych w ramach prac OECD w zakresie ograniczania optymalizacji opodatkowania wykorzystującego negatywne konsekwencje międzynarodowego transferu zysków w celu uniknięcia opodatkowania (np. e-handel, ceny transferowe, nadużywanie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, sztuczne tworzenie wartości niematerialnych).
Najwięcej obaw budzi jednak zmiana umów o unikaniu podwójnego opodatkowanie w zakresie zastąpienia korzystnej dla podatników metody wyłączenia z progresją na metodę proporcjonalnego odliczenia. Zmiana ta oznacza, że dochody osób mieszkających w Polsce i pracujących za granicą, które obecnie na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania są wolne od podatku w Polsce będą co do zasady mogły zostać przez Polskę opodatkowane. Zmiana ta wydaje się groźna dla wielu Polaków pracujących za granicą jednakże nie powinna ona oznaczać płacenia wyższych podatków w kraju.
Ustawa o ratyfikacji Konwencji wielostronnej implementującej środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzonej w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r. została przez Prezydenta podpisana 8 listopada 2017 r. Konwencja pozwoli na uniknięcie przedłużających się bilateralnych negocjacji umów o unikaniu podwójnego opodatkowania z każdym partnerem traktatowym, jej celem jest bowiem automatyczna zmiana zawartych przez dane państwo umów podatkowych.
Państwa przyjmujące Konwencję MLI doszły do wniosku, że metoda wyłączenia z progresją, która polega na zwolnieniu z opodatkowania danego typu dochodu w państwie rezydencji, w sytuacji gdy dochód ten jednocześnie korzysta w drugim państwie ze zwolnienia z opodatkowania wynikającego z prawa krajowego tego państwa, może powodować podwójne nieopodatkowanie dochodów, które nie jest zjawiskiem pożądanym, a czasami może wręcz przybierać postać nadużyć. Takim sytuacjom zapobiega metoda proporcjonalnego zaliczenia, zgodnie z którą dochód, który może być opodatkowany w drugim państwie, powinien zostać opodatkowany również w państwie rezydencji, przy czym podatek zapłacony za granicą podlega proporcjonalnemu odliczeniu od podatku należnemu w państwie rezydencji.
W związku z powyższym w MLI proponuje się automatyczne wprowadzenie metody zaliczenia proporcjonalnego w umowach podatkowych, które przewidują stosowanie jako metody unikania podwójnego opodatkowania metody wyłączenia.
Oznacza to, że w umowach zawartych przez Polskę, w których stosowana metoda wyłączenia z progresją zostanie zastosowana metoda proporcjonalnego odliczenia. Zmiana obejmie w związku z tym 19 umów zawartych z państwami:
- Austria;
- Belgia;
- Chiny;
- Finlandia;
- Grecja;
- Hiszpania;
- Irlandia;
- Izrael;
- Japonia;
- Litwa;
- Meksyk;
- Norwegia;
- Nowa Zelandia;
- Portugalia;
- Rumunia;
- Słowacja;
- Słowenia;
- Wielka Brytania;
- Włochy.
W konsekwencji we wskazanych powyżej umowach dojdzie do zmiany stosowanej przez Polskę metody unikania opodatkowania na metodę proporcjonalnego odliczenia.
Metoda wyłączenia z progresją oznacza, że dochód zagraniczny jest w Polsce wolny od podatku ale ma wpływ na wysokość stawki podatku, która będzie zastosowana do dochodów polskich. Natomiast metoda proporcjonalnego odliczenia polega na tym, że dochód zagraniczny podlega opodatkowaniu w Polsce a podwójnego opodatkowania unika się poprzez możliwość odliczenia podatku zapłaconego za granicą.
Metoda proporcjonalnego odliczenia oznacza z reguły dużo wyższy podatek do zapłaty w kraju zamieszkania. Jednakże w polskich przepisach w 2008 r. zrównano wysokość obciążeń wynikających z jednej i drugiej metody poprzez wprowadzenie tzw. ulgi abolicyjnej. Dzięki uldze podatnicy, którzy ze względu, na kraj w którym uzyskiwali dochody, muszą stosować metodę proporcjonalnego odliczenia, mogą od podatku odliczyć kwotę, która stanowi różnicę między podatkiem wyliczonym przy zastosowaniu jednej i drugiej metody unikania podwójnego opodatkowania.
Ulga abolicyjna powoduje, że wysokość podatku jest taka sama. Różnice w zastosowaniu metod unikania podwójnego opodatkowania sprowadzają się do kwestii wyliczenia tego podatku oraz konieczności lub nie złożenia zeznania rocznego w przypadku gdy podatnik uzyskiwał dochody tylko za granicą.
Podatnik, który ma miejsce zamieszkania w Polsce, ale w danym roku uzyskiwał dochody wyłącznie za granicą, nie będzie musiał płacić podatku w Polsce.
Podatnik, który uzyskiwał dochody w kraju, w umowie z którym obowiązuje metoda wyłączenia z progresją, nie będzie zobowiązany do złożenia zeznania w Polsce, ponieważ zgodnie z tą metodą dochód zagraniczny nie podlega opodatkowaniu w Polsce.
Natomiast podatnik, którego dochody pochodzą z kraju, w umowie z którym obowiązuje metoda proporcjonalnego odliczenia, będzie zobowiązany do złożenia zeznania, w którym wyliczy należny podatek. Jednak podatnik będzie mógł skorzystać z odliczenia ulgi abolicyjnej, która równa będzie podatkowi należnemu – w efekcie nie wystąpi podatek do zapłaty. Zeznanie jednak podatnik musi złożyć.
Tak więc zmiana metody unikania podwójnego opodatkowania nie zmieni wysokości podatku płaconego w Polsce. Zmiana ta spowoduje jednak, że samo wyliczenie podatku będzie trochę bardziej skomplikowane a w dodatku osoby, które uzyskują dochody tylko za granicą i do tej pory nie musiały składać zeznań rocznych po zmianie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania będą musiały składać zeznania roczne.
Zauważmy jednak, że jednakowa wysokość podatku płaconego przez osoby fizyczne przy zastosowaniu jednej i drugiej metody wynika tylko z faktu, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera przepis o uldze abolicyjnej. Jeżeli, odpukać, ustawodawca zlikwiduje tę ulgę to tym samym osoby pracujące za granicą zostaną zmuszone do płacenia wysokich podatków w Polsce.
1 Comment
Dziękuję za ten artykuł, bardzo przydatny.
Dodaj komentarz