Nie da się nie zauważyć, że najgoręcej dyskutowanymi kwestiami podatkowymi w ostatnim czasie jest Polski Ład – ustawa podatkowa rewolucjonizująca system podatkowy, która została właśnie skierowana do pierwszego czytania w Sejmie.
Czas więc na czytanie i analizowanie tych przepisów. Oczywiście, nie wiemy czy i w jakiej formie te przepisy zaczną obowiązywać od 2022 r. – ustawodawca ma czas do końca listopada na przyjęcie przepisów, warto jednak wiedzieć czego można się spodziewać.
W swoich tekstach będę pisał oczywiście o najważniejszych zmianach, które będą dotyczyły w praktyce wszystkich podatników. Chciałbym jednak zwrócić też uwagę na mniejsze zmiany, które w natłoku zmian i komentarzy do nich mogą gdzieś umknąć.
Dziś właśnie o takiej „drobnej” ale bardzo ważnej dla tysięcy podatników zmianie.
Zwolnienie dla odsetek od świadczeń wolnych od podatku
Wśród nowych zwolnień podatkowych, które miałyby wejść w życie od 2022 r. pojawiła się (art. 21 ust. 1 pkt 95b) nowość:
„Wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.”
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia od PIT szereg świadczeń, m. in. odszkodowania i zadośćuczynienia zasądzone przez sądy z różnych tytułów. Problemem jednak jest sytuacja gdy świadczenie takie zostanie wypłacone po terminie wraz z odsetkami. Dotychczasowe przepisy o PIT nie wskazują bowiem w jaki sposób należy traktować odsetki za opóźnienie w wypłacie tych świadczeń.
W związku z tym, jak się można domyśleć, kwestia opodatkowania lub nie odsetek od świadczeń wolnych od podatku jest źródłem sporów z organami podatkowymi. O tych sporach pisałem między innymi w tym tekście
Niestety, w ostatnim czasie sądy prezentowały stanowisko, zgodnie z którym nie można stosować przepisów dotyczących zwolnienia od PIT odszkodowań do odsetek za opóźnienie, gdyż w zwolnieniach PIT ustawodawca wskazuje enumeratywnie kilka rodzajów odsetek i w związku z tym tylko takie odsetki mogą korzystać ze zwolnienia.
Takie stanowisko przedstawia na przykład Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 stycznia tego roku (II FSK 2435/18), w którym stwierdzono:
„Odsetki z tytułu opóźnienia dłużnika co do spełnienia świadczenia pieniężnego powinny być zaliczone do przychodów z innych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f.) i nie są objęte zwolnieniem z art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f.”
Na kwestię opodatkowania odsetek od odszkodowań i zadośćuczynień zwracał też uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich zwracając się do Ministerstwa Finansów w 2019 r. i 2021 r. (wystąpienie nr V.511.119.2021.EG):
„Rzecznik Praw Obywatelskich od lat zabiega o podjęcie prac legislacyjnych w przedmiocie zwolnienia z opodatkowania odsetek wypłacanych za opóźnienie, w sytuacji, gdy należność główna korzysta ze zwolnienia podatkowego. Jako organ stojący na straży konstytucyjnych praw i wolności obywatelskich, Rzecznik wyraża sprzeciw wobec takiego stanu prawodawstwa, w którym osoby poszkodowane, znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej (m.in. ofiary wypadków komunikacyjnych lub ich osoby najbliższe), ponoszą negatywne konsekwencje podatkowe w związku z nieterminową wypłatą zasądzonych na ich rzecz należności. Trudno w tych przypadkach doszukać się ratio legis w opodatkowaniu odsetek od świadczeń, które sam ustawodawca uznał za zwolnione z podatku.”
Propozycja zwolnienia odsetek wypłacanych od świadczeń, które są wolne od podatku jest z pewnością zmianą wyczekiwaną przez wielu podatników. Zmiana ta miałaby wejść w życie od 2022 r., w związku z tym zapewne będą pojawiały się pytania o odsetki, które podatnicy otrzymali do końca 2021 r.
Najprawdopodobniej organy podatkowe będą stały na stanowisku, że zwolnienie obowiązuje od 2022 r., w związku z tym odsetki wypłacone wcześniej nie korzystają ze zwolnienia. Można jednak pokusić się o interpretację, że zmiana wprowadzona od 2022 r. ma jedynie charakter wyjaśniający, czyli że odsetki od świadczeń, które są wolne od podatku „od zawsze” były wolne od podatku a zmiana ustawy ma jedynie na celu zakończenie sporów w tym zakresie.
Czas pokaże czy zdaniem sądów administracyjnych zwolnienie wprowadzone od 2022 r. ma również zastosowanie do odsetek otrzymanych do końca 2021 r.
Dodaj komentarz