Zmiany w zakresie cen transferowych obowiązujące od 1.1.2017 r.

Zmiany w zakresie cen transferowych obowiązujące od 1.1.2017 r.

Jak sygnalizowałem od 1 stycznia 2017 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące cen transferowych. Regulacje te zmieniają przede wszystkim zasady sporządzania dokumentacji w sprawie cen transferowych. Wielu podatników będzie miało obowiązek sporządzić dokumentacje zgodną z nowymi przepisami do dnia złożenia zeznania rocznego za 2017 r. W związku z tym warto zapoznać się czy i w jakim zakresie będą dotyczyły nas nowe regulacje.

Z jednej strony zmianą korzystną jest to, że zmniejsza się liczba podmiotów zobowiązanych do sporządzania dokumentacji – od 2017 r. obowiązek ten dotyczy tylko podmiotów, które uzyskały w roku poprzednim (czyli 2016) przynajmniej 2 mln euro przychodów (lub kosztów). Z drugiej strony podmioty, które są zobowiązane do sporządzania dokumentacji będą miały wiele nowych obowiązków, nierzadko kosztownych i czasochłonnych.

Większość nowych regulacji wynika z implementowania do polskich przepisów wyników prac prowadzonych przez OECD oraz państwa członkowskie Grupy G20 w ramach programu BEPS .

 

Zwiększenie wartości udziałów kapitałowych

Do końca 2016 r. o powiązaniach, w przypadku powiązań kapitałowych świadczy posiadanie bezpośrednio lub pośrednio w kapitale innego podmiotu udziału nie mniejszego niż 5%. Od 2017 r. wartość tego udziału wzrosła do 25%, co z pewnością jest zmianą korzystną dla podmiotów powiązanych niewielkimi udziałami kapitałowymi. Od 2017 r. bierze się pod uwagę naprawdę istotne powiązania kapitałowe.

Powiązania osobowe i rodzinne rozpoznawane są na takich samych zasadach jak do końca 2016 r.

 

Dokumentacja trójstopniowa

Obowiązki dokumentacyjne będą dotyczą od 2017 r. podmiotów uzyskujących przynajmniej 2 mln euro przychodów lub kosztów. Oznacza to, że wiele małych firm, które do tej pory ma obowiązek sporządzać dokumentację (ze względu na wartość transakcji) od 2017 r. nie ma takich obowiązków. Do wartości 2 mln euro bierze się pod uwagę rok poprzedni – czyli o tym czy za rok 2017 firma będzie miała obowiązek sporządzenia dokumentacji decydować będzie wartość przychodów lub kosztów uzyskanych w 2016 r.

Z drugiej strony rozszerzony został zakres dokumentacji i informacji dla podatników, którzy uzyskują powyżej 2 mln euro przychodów. Obowiązki te będą zróżnicowane, i tak:

  • podstawowa dokumentacja (zwana też dokumentacją lokalną) w zakresie cen transferowych ma zakres podobny do obecnego (zmianą będzie to, że dokumentacja zawiera więcej informacji o firmach dokonujących transakcji),
  • podatnicy uzyskujący ponad 10 mln euro przychodów dodatkowo mają obowiązek sporządzać analizę danych podmiotów niezależnych (tzw. analiza porównawcza bądź benchmarkowa) oraz do zeznania rocznego dołączać będą uproszczone sprawozdanie w sprawie transakcji z podmiotami powiązanymi,
  • podatnicy uzyskujący powyżej 20 mln euro przychodu mają obowiązek sporządzać tzw. dokumentację masterfile – czyli dokumentację wspólną dla grupy,
  • podatnicy uzyskujący przychody pow. 750 mln euro mają nowy obowiązek raportowania wg krajów

Zróżnicowanie zakresu obowiązków w zależności od wielkości podmiotu jest z pewnością korzystną zmianą. Ponadto polskie regulacje będę wspólne z obowiązkami stosowanymi przez wiele państw UE, co pozwoli na skuteczne stosowanie wspólnej polityki cen transferowych.

Zgodnie z obowiązującymi od 2017 r. przepisami zobowiązanymi do sporządzenia dokumentacji podatkowej są podatnicy:

1)            których przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych przekroczyły w roku poprzedzającym rok podatkowy równowartość 2 000 000 euro:

  • dokonujący w roku podatkowym transakcji z podmiotami powiązanymi, mających istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty), lub
  • ujmujący w roku podatkowym w księgach rachunkowych inne zdarzenia, których warunki zostały ustalone (lub narzucone) z podmiotami powiązanymi, mające istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty)

– lub

2)            dokonujący, bezpośrednio lub pośrednio, zapłaty należności na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, wynikających z transakcji lub innego zdarzenia ujętego w księgach rachunkowych, jeżeli łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość 20 000 euro, lub

3)            zawierający z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową:

  • umowę spółki niebędącej osobą prawną, jeżeli łączna wartość wniesionych przez wspólników wkładów przekracza równowartość 20 000 euro lub
  • umowę wspólnego przedsięwzięcia lub inną umowę o podobnym charakterze, w których wartość wspólnie realizowanego przedsięwzięcia określona w umowie, a w przypadku braku określenia w umowie tej wartości, przewidywana na dzień zawarcia umowy, przekracza równowartość 20 000 euro

Warto zauważyć, że w przypadku transakcji z podmiotami z rajów podatkowych obowiązek sporządzenia dokumentacji powstaje tak jak do końca 2016 r. – czyli dotyczy on transakcji, których wartość przekracza 20 tys. euro.

Ustalanie wartości transakcji podlegających udokumentowaniu

Zmieniły się także zasady ustalania, dla których transakcji należy sporządzić dokumentację. Za transakcje lub inne zdarzenia mające istotny wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika, dla których przepisy nakazują sporządzić dokumentację, uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których łączna wartość przekracza w roku podatkowym równowartość 50 000 euro, z tym że w przypadku podatników, których przychody w rozumieniu przepisów o rachunkowości, w roku poprzedzającym rok podatkowy przekroczyły równowartość:

1)            2 000 000 euro, lecz nie więcej niż równowartość 20 000 000 euro – za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość przekracza w roku podatkowym kwotę stanowiącą równowartość kwoty 50 000 euro powiększoną o 5000 euro za każdy 1 000 000 euro przychodu powyżej 2 000 000 euro;

Przykład

Spółka A w roku 2016 osiągnęła 14 mln euro przychodów. W 2017 r. Spółka A dokonuje transakcje z powiązaną Spółką B (33% udziałów):

  1. A kupiła od B środek trwały o wartości 220 tys. euro
  2. B wyświadczyła A usługę o wartości 90 tys. euro
  3. B wynajmuje A nieruchomość – miesięczna stawka czynszu wynosi 10 tys. euro.

Dla których transakcji spółka A będzie musiała za 2017 r. sporządzić dokumentację cen transferowych?

Jeżeli podmiot osiągnął przychody (koszty) w przedziale 2 – 20 mln euro to podstawowy próg wartości transakcji, czyli 50 tys. euro zwiększa się o 5 tys. na każdy 1 mln. euro przychodu. Ponieważ Spółka A osiągnęła 14 mln euro przychodów to próg liczymy: 50 tys + (12 x 5 tys euro) = 110 tys. euro.

Tak więc dokumentację należy sporządzić dla transakcji 1) i 3)

2)            20 000 000 euro, lecz nie więcej niż równowartość 100 000 000 euro – za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość przekracza w roku podatkowym kwotę stanowiącą równowartość kwoty 140 000 euro powiększoną o 45 000 euro za każde 10 000 000 euro przychodu powyżej 20 000 000 euro;

3)            100 000 000 euro – za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość w roku podatkowym przekracza kwotę stanowiącą równowartość kwoty 500 000 euro.

 

Za transakcje lub inne zdarzenia mające istotny wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika,  dla których należy sporządzić dokumentację uznaje się również zawartą w roku podatkowym:

  1. umowę spółki niebędącej osobą prawną, w której łączna wartość wniesionych przez wspólników wkładów przekracza równowartość 50 000 euro lub
  2. umowę wspólnego przedsięwzięcia lub inną umowę o podobnym charakterze, w której wartość wspólnie realizowanego przedsięwzięcia określona w umowie, a w przypadku braku określenia w umowie tej wartości, przewidywana na dzień zawarcia umowy, przekracza równowartość 50 000 euro.

Terminy sporządzenia dokumentacji – oświadczenie podatnika

Nowym obowiązkiem, który wszedł w życie od 2017 r. jest nałożenie na podatników obowiązku składania oświadczeń o sporządzeniu dokumentacji podatkowej, do dnia upływu terminu określonego dla złożenia rocznego zeznania podatkowego. Do tej pory podatnicy w zeznaniu rocznym wskazywali jedynie czy mieli obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych. Od 2017 r. będą składać oświadczenie, że dokumentację sporządzili. W praktyce oznacza to, że dokumentację za dany rok podatkowy trzeba będzie sporządzić do dnia złożenia zeznania rocznego.

Nadal, jak dotychczas, organ podatkowy będzie miał obowiązek wezwać podatnika do dostarczenia dokumentacji wyznaczając do tego 7 dniowy termin.

Dokumentacja na poziomie lokalnym, czyli dokumentacja podstawowa wraz z analizą porównawczą powinna być sporządzana nie później niż do dnia złożenia zeznania podatkowego za dany rok podatkowy. Celem tego przepisu jest zapewnienie, by podatnicy przy sporządzaniu zeznania podatkowego zachowali jednolitość i przejrzystość rozliczeń cen transferowych z informacjami przedstawionymi w dokumentacji podatkowej.

Ponadto podatnik zobowiązany jest do corocznego okresowego przeglądu sporządzonej dokumentacji, jeśli dotyczy ona transakcji lub zdarzeń kontynuowanych, czyli dla których dokumentacja została sporządzona. Ocenie aktualności podlegają wszystkie zawarte w dokumentacji informacje. Natomiast, część dokumentacji dotycząca analizy porównawczej, powinna być aktualizowana nie rzadziej niż co 3 lata, chyba, że warunki ekonomiczne uległy zmianie w stopniu znaczenie wpływającym na analizę.

Dokumentację centralną (masterfile) należy załączyć do sporządzonej dokumentacji na poziomie lokalnym (local file), w terminie do dnia złożenia zeznania podatkowego przez podmiot sporządzający dokumentację na poziomie grupy.

 

Sporządzanie dokumentacji na wezwanie

Organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej może wystąpić do podatnika z żądaniem sporządzenia i przedłożenia dokumentacji podatkowej dla transakcji lub innych zdarzeń, których wartość nie przekracza limitów wskazanych powyżej, w przypadku zaistnienia okoliczności wskazujących na prawdopodobieństwo zaniżenia ich wartości w celu uniknięcia obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej. Żądanie powinno wskazywać okoliczności świadczące o prawdopodobieństwie zaniżenia wartości transakcji lub innych zdarzeń. Podatnik jest obowiązany do sporządzenia i przedłożenia dokumentacji podatkowej, w terminie 30 dni od dnia doręczenia takiego żądania.

Przykład

Podatnik, który uzyskał w roku poprzednim 2 mln euro przychodów nie sporządzał za rok bieżący dokumentacji cen transferowych ponieważ jedyna transakcja z podmiotem powiązanym – sprzedaż środka trwałego (samochodu ciężarowego), miała wartość 49 tys. euro. Organ podatkowy ustalił, że średnia cena rynkowa dla tego rodzaju pojazdu (uwzględniając rok produkcji, przebieg i inne czynniki) wynosi od 60 do 75 tys. euro. Zachodzi w związku z tym prawdopodobieństwo, że podatnik zaniżył wartość transakcji w celu uniknięcia obowiązku sporządzenia dokumentacji. W związku z tym organ podatkowy wezwał podatnika do sporządzenia i przedłożenia dokumentacji wyznaczając podatnikowi 30 dniowy termin.

Podstawowa dokumentacja (lokalna)

Podatnicy (oraz podmioty nie posiadające osobowości prawnej) powiązani, których przychody lub koszty  przekroczyły roku podatkowym równowartość 2 000 000 euro zobowiązani są do sporządzania dokumentacji podatkowej transakcji z podmiotami powiązanymi oraz innych zdarzeń ujętych w księgach rachunkowych, których warunki zostały ustalone (lub narzucone) z podmiotami z nimi powiązanymi.

Obowiązek ten dotyczy transakcji (i zdarzeń) dokonanych od początku roku podatkowego a także następnego roku (bez względu na to czy w następnym roku wartość przychodów lub kosztów przekroczy 2 mln euro). Obowiązek sporządzenia dokumentacji dotyczyć oczywiście będzie również spółek osobowych, których przychody lub koszty przekroczyły 2 mln euro.

Dokumentacja lokalna powinna zawierać:

1)            opis transakcji lub innych zdarzeń, w tym umów zarządzania płynnością, umów o podziale kosztów, dokonywanych pomiędzy podatnikiem, spółką niebędącą osobą prawną, i podmiotami z nimi powiązanymi, zawierający:

  • a) wskazanie rodzaju i przedmiotu tych transakcji lub innych zdarzeń,
  • b) dane finansowe, w tym przepływy pieniężne dotyczące tych transakcji lub innych zdarzeń,
  • c) dane identyfikujące podmioty powiązane dokonujące tych transakcji lub ujmujące te zdarzenia,
  • d) opis przebiegu tych transakcji lub innych zdarzeń, w tym funkcji wykonywanych przez podatnika, a w przypadku, spółkę niebędącą osobą prawną, i podmioty z nimi powiązane, angażowanych przez nich aktywów bilansowych i pozabilansowych, kapitału ludzkiego oraz ponoszonych ryzyk,
  • e) wskazanie metody i sposobu kalkulacji dochodu (straty) podatnika wraz z uzasadnieniem ich wyboru, w tym algorytmu kalkulacji rozliczeń dotyczących tych transakcji lub innych zdarzeń oraz sposobu wyliczenia wartości rozliczeń wpływających na dochód (stratę) podatnika, oraz wspólników spółki niebędącej osobą prawną;

2)            opis danych finansowych podatnika, spółki niebędącej osobą prawną, pozwalający na porównanie rozliczeń, o których mowa w pkt 1 lit. e, z danymi wynikającymi z zatwierdzonego sprawozdania finansowego, jeżeli obowiązek jego sporządzenia wynika z obowiązujących podatnika lub spółkę przepisów o rachunkowości;

3)            informacje o podatniku, spółce niebędącej osobą prawną, obejmujące opis:

  • a) struktury organizacyjnej i struktury zarządczej,
  • b) przedmiotu i zakresu prowadzonej działalności,
  • c) realizowanej strategii gospodarczej, w tym przeprowadzonych w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy przeniesień pomiędzy podmiotami powiązanymi istotnych ekonomicznie funkcji, aktywów lub ryzyk, mających wpływ na dochód (stratę) podatnika,
  • d) otoczenia konkurencyjnego;

4)            dokumenty, w szczególności:

  • a) umowy, porozumienia zawarte pomiędzy podmiotami powiązanymi lub inne dokumenty, dotyczące transakcji lub innych zdarzeń, umowę spółki niebędącej osobą prawną, umowę wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze, dokumentujące zasady przyznawania praw wspólnikom (stronom umowy) do udziału w zysku oraz uczestnictwa w stratach,
  • b) porozumienia w sprawach podatku dochodowego zawarte z administracjami podatkowymi państw innych niż Rzeczpospolita Polska, dotyczące transakcji lub innych zdarzeń, w szczególności uprzednie porozumienia cenowe.

Zauważmy, że zasadnicza część dokumentacji (wskazana w pkt. 1) właściwie nie zmienia się w stosunku do przepisów obowiązujących do końca 2016 r. Nadal w dokumentacji należy wskazać analizę funkcjonalną, kosztową, analizę zyskowności i wskazanie sposobu ustalenia ceny a także wskazanie innych czynników wpływających na warunki transakcji.

Nowymi informacjami, które trzeba będzie wskazać w dokumentacji są:

  • Opis danych finansowych podatnika, spółki niebędącej osobą prawną, pozwalający na porównanie rozliczeń dotyczących transakcji, z danymi wynikającymi z zatwierdzonego sprawozdania finansowego, jeżeli obowiązek jego sporządzenia wynika z obowiązujących podatnika lub spółkę przepisów o rachunkowości.

W części tej podatnik powinien umieć wskazać, że zyski, które były szacowane w związku z zawarciem umowy z podmiotem powiązanym rzeczywiście zostały zrealizowane. Jeżeli wystąpiły jakieś różnice (np. w związku z wystąpieniem dodatkowych, nieprzewidzianych kosztów) trzeba będzie tę sytuację wyjaśnić.

  • Informacje o podatniku, spółce niebędącej osobą prawną

W części tej należy sporządzić opis:

  • a) struktury organizacyjnej i struktury zarządczej,

Opisując strategię zarządczą należy wskazać udziałowców i wartości ich udziałów, wskazać osoby sprawujące funkcje zarządcze. W opisie struktury organizacyjnej można przedstawić ją na schemacie graficznym.

  • b) przedmiotu i zakresu prowadzonej działalności,

Wystarczy tu krótki opis firmy i zakresu jej działalności.

  • c) realizowanej strategii gospodarczej, w tym przeprowadzonych w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy przeniesień pomiędzy podmiotami powiązanymi istotnych ekonomicznie funkcji, aktywów lub ryzyk, mających wpływ na dochód (stratę) podatnika,

W dokumentacji sporządzanej od 2017 r. trzeba będzie również opisać strategię gospodarczą dotyczącą firmy, jej działalności, nawet jeśli strategia ta nie wpływa na warunki transakcji, dla której sporządzono dokumentację.

  • d) otoczenia konkurencyjnego;

Przykład

Rynek mebli jest w naszym kraju wysoko konkurencyjny, gdyż operuje na nim aktywnie około 100 firm zaliczanych do grupy dużych przedsiębiorstw, blisko 400 przedsiębiorstw średnich i ponad 1700 firm małych o zatrudnieniu od 10 do 49 pracowników. Obrazu dopełnia bardzo liczna grupa szacowana na około 5000 firm mikro. Liczbę przedsiębiorstw kooperujących z różnych branż powiązanych z produkcją mebli szacuje się na 20 tysięcy. Około 2000 podmiotów specjalizuje się w obszarze handlu hurtowego i detalicznego mebli.

W branży meblarskiej zatrudnienie znajduje według danych GUS za 2011 rok około 133 tyś. osób.

 

Od 2017 r. zakres informacji, które trzeba wskazać w dokumentacji lokalnej ulega rozszerzeniu, dokumentacja zwiększy swoją objętość ale opisanie w dokumentacji nowych elementów nie powinno nastręczać podatnikom specjalnych problemów – w dużej mierze są to bowiem informacje dotyczące firmy, znajdujące się w jej posiadaniu. Należy też zauważyć, że nierzadko te dodatkowe elementy pojawiały się już w dokumentacjach tworzonych obecnie.

Tak więc podatnicy uzyskujący obroty (lub koszty) w przedziale od 2 do 10 mln euro nie zostaną obciążeni jakimiś nowymi, czy trudnymi do spełnienia obowiązkami.

 

Sytuacja komplikuje się po przekroczeniu 10 mln euro obrotów (kosztów).

Analiza danych podmiotów niezależnych dla podatników uzyskujących obroty (koszty) powyżej 10 mln euro

Podatnicy:

  • których przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych, przekroczyły w roku poprzedzającym rok podatkowy równowartość 10 000 000 euro albo
  • posiadający udziały w spółce niebędącej osobą prawną, której przychody lub koszty, w rozumieniu obowiązujących tę spółkę przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych przekroczyły w poprzednim roku obrotowym w rozumieniu tych przepisów równowartość 10 000 000 euro

– poza dokumentacją lokalną sporządzać będą także opis analizy danych podmiotów niezależnych lub danych ustalonych z podmiotem niezależnym, uznanych za porównywalne do warunków ustalonych w transakcjach lub innych zdarzeniach, zwanej „analizą danych porównawczych”, wykorzystanych do kalkulacji dochodu , wraz z podaniem źródła tych danych.

 

Analiza danych porównawczych powinna zawierać dane porównywalne o podmiotach mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli dane są dla podatnika dostępne. W przypadku braku danych do przeprowadzenia analizy danych porównawczych, podatnik załącza do dokumentacji podatkowej opis zgodności warunków transakcji oraz innych zdarzeń, ustalonych z podmiotami powiązanymi, z warunkami, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty.

Analiza porównawcza polega na porównaniu wyników transakcji miedzy podatnikiem i jego podmiotem powiązanym (transakcja badana) z wynikami uzyskanymi w zbliżonych transakcjach przez podmioty niepowiązane, a następnie wyciągnięciu na tej podstawie wniosków odnośnie rynkowego charakteru cen w transakcji badanej.

Celem analizy porównawczej jest weryfikacja, czy poziom cen w badanej transakcji można uznać za zgodny z warunkami rynkowymi w świetle dostępnych danych. W szczególności:

Analiza porównawcza ma na celu wsparcie metodologii wyceny wybranej przez podatnika.

Warunki transakcji badanej dostosowane do wyników analizy porównawczej powinny zwiększać prawdopodobieństwo uznania przez organy podatkowe cen transferowych za zgodne z zasadą ceny rynkowej.

Jednocześnie zastosowanie w praktyce wniosków płynących z analizy porównawczej (zwłaszcza przygotowanej przez podmiot niezależny) może skutecznie ograniczyć odpowiedzialność karną skarbową w stosunku do osób oskarżonych o zaniżenie dochodu do opodatkowania. Podstawową przesłanką takiej odpowiedzialności jest bowiem wina umyślna, podczas gdy oparcie się na analizie porównawczej, szczególnie przygotowanej przez niezależny podmiot zewnętrzny, wskazuje na racjonalną próbę uniknięcia czynu zabronionego.

Najprościej mówiąc analiza porównawcza polega na dokonaniu ustaleniu jaka jest dla transakcji badanej cena lub marża rynkowa. Polega więc ona na przeprowadzeniu badań rynkowych. Zasadnicza trudność polegać będzie na zebraniu danych porównawczych. Nierzadko w związku z tym trzeba będzie skorzystać z profesjonalnych usług firm badania rynku, co sprawia, że ten element dokumentacji jest najbardziej kosztowny.

Analizę porównawczą należy aktualizować nie rzadziej niż co 3 lata, chyba że nastąpiła zmiana warunków ekonomicznych w znacznym stopniu wpływających na analizę danych porównawczych – wówczas zasadnym będzie dokonanie przeglądu w roku zaistnienia tej zmiany.

 

Uproszczone sprawozdanie w sprawie transakcji lub innych zdarzeń zachodzących pomiędzy podmiotami powiązanymi

Od 2017 r. podatnicy uzyskujący przynajmniej 10 mln euro przychodów (kosztów) będą mieli obowiązek załączania do zeznania podatkowego „uproszczonego sprawozdania w sprawie transakcji lub innych zdarzeń zachodzących pomiędzy podmiotami powiązanymi”. Obowiązek ten został nałożony na podmioty, które są zobowiązane do sporządzania dokumentacji podatkowej pomiędzy podmiotami powiązanym, jak i w przypadku dokonywania płatności należności bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu z tzw. raju podatkowego. Tym „uproszczonym sprawozdaniem” jest załącznik do zeznania rocznego CIT-TP lub PIT-TP, w którym trzeba będzie wskazać:

  • Rodzaj powiązań (osobowe, kapitałowe, rodzinne, zagraniczny zakład)
  • Liczbę podmiotów powiązanych, w tym wskazanie krajów, w których podmioty te mają siedzibę
  • Określenie sektora działalności i profilu funkcjonalnego (produkcja, handel, finanse i ubezpieczenia, usługi, inny)
  • Informacje na temat przeprowadzonej restrukturyzacji przedsiębiorstwa
  • Informacje o transakcjach z podmiotami powiązanymi ze wskazaniem rzędu wielkości przychodów, kosztów z podziałem na rodzaje działalności oraz kraje, w których mają siedzibę podmioty powiązane
  • Informacje finansowe (zobowiązania, należności, zobowiązania i należności wynikające z umów cash-poolingu, zobowiązania z tytułu gwarancji i ubezpieczeń
  • Informacje nt. umów o podziale kosztów

Wbrew pozorom sprawozdanie to wcale nie będzie takie „uproszczone” – wymagać bowiem będzie dość szczegółowej analizy transakcji.

Rozwiązanie to ma na celu usprawnienie działania administracji skarbowej, w zakresie analizy ryzyka zaniżania dochodów do opodatkowania przez podmioty powiązane lub podmioty dokonujące zapłaty należności do tzw. rajów podatkowych. W efekcie dokonanej analizy możliwe będzie ograniczenie wszczynania kontroli podatkowych u podatników, u których nie występuje istotne ryzyko zaniżenia dochodu do opodatkowania.

W przypadku podatników obowiązanych do załączenia do zeznania podatkowego sprawozdania w sprawie transakcji lub innych zdarzeń zachodzących pomiędzy podmiotami powiązanymi podatnik ten będzie zwolniony z obowiązku sporządzania i przekazywania informacji o umowach zawartych z nierezydentami w rozumieniu przepisów prawa dewizowego (formularz ORD-U). Obowiązek taki wynika z przepisów art. 82 §1 pkt 2 Ordynacji podatkowej.

Dokumentacja master file dla podatników uzyskujących ponad 20 mln przychodów (kosztów) 

Podatnicy uzyskujący ponad 20 mln. euro przychodów (kosztów), którzy tworzą wraz z podmiotami powiązanymi grupę kapitałową w rozumieniu przepisów o rachunkowości co najmniej dwóch podmiotów powiązanych będą mieli dodatkowo obowiązek sporządzać dokumentację masterfile.

Dokumentacja w tej części zawierać informacje o grupie podmiotów powiązanych, w skład której wchodzi podmiot krajowy. Są to informacje sporządzane na poziomie grupy. Informacje te obejmują w szczególności:

  1. wskazanie podmiotu powiązanego, który sporządził informacje o grupie podmiotów powiązanych, wraz z podaniem daty składania przez niego zeznania podatkowego;
  2. strukturę organizacyjną grupy podmiotów powiązanych;
  3. opis zasad wyznaczania cen transakcyjnych (polityki cen transakcyjnych) stosowanych przez grupę podmiotów powiązanych;
  4. opis przedmiotu i zakresu działalności prowadzonej przez grupę podmiotów powiązanych;
  5. opis posiadanych, tworzonych, rozwijanych i wykorzystywanych w działalności przez grupę podmiotów powiązanych istotnych wartości niematerialnych;
  6. opis sytuacji finansowej podmiotów tworzących grupę wraz ze sprawozdaniem skonsolidowanym podmiotów powiązanych tworzących grupę podmiotów powiązanych;
  7. opis zawartych przez podmioty tworzące grupę podmiotów powiązanych porozumień w sprawach podatku dochodowego z administracjami podatkowymi państw innych niż Rzeczpospolita Polska, w tym jednostronnych uprzednich porozumień cenowych.

Wprowadzenie do polskich przepisów obowiązku sporządzania dokumentacji master file stanowi implementację Kodeksu postepowania w sprawie dokumentacji cen transferowych dla przedsiębiorstw stowarzyszonych na obszarze UE opracowanego przez Forum Unii Europejskiej ds. Cen Transferowych.

Grupy podmiotów powiązanych, które do tej pory takiej dokumentacji nie sporządzały powinny więc opracować politykę grupową w zakresie cen transferowych, wyznaczyć też spółkę odpowiedzialną za sporządzenie dokumentacji master file wspólnej dla całej grupy.

 

Country-by- country report dla podmiotów uzyskujących ponad 750 mln euro przychodów

Dla podmiotów uzyskujących ponad 750 mln euro przychodów jednym z elementów dokumentacji cen transferowych będzie formularz służący analizie ryzyka stosowania cen transferowych w ramach całego przedsiębiorstwa wielonarodowego (z ang. Country-by- country report).

Formularz ten (CIT-CBC) zawiera najistotniejsze informacje nt. działania przedsiębiorstwa wielonarodowego w poszczególnych jurysdykcjach podatkowych, w których prowadzą działalność gospodarczą poszczególne podmioty powiązane, w szczególności w zakresie podziału globalnego dochodu, należnych i zapłaconych podatków oraz niektórych wskaźników dotyczących prowadzonej działalności w poszczególnych krajach.

Obowiązek raportowania wg krajów dotyczy wyłącznie dużych podmiotów działających w skali międzynarodowej, jeśli skonsolidowane przychody grupy przekraczają kwotę 750 mln euro.

Obowiązek składania informacji CIT-CBC powstał z dniem 1 stycznia 2016 r. – tak więc podatnicy składali w 2017 r. raporty dotyczące roku 2016. Wprowadzenie tego obowiązku jest częścią wspomnianego systemu zapobiegania unikania opodatkowania, opracowywanego przez OECD i kraje Grupy G20 w ramach działań BEPS (Base Erosión Profit Słiifting).

Przewiduje się, iż po przystąpieniu władz podatkowych zaangażowanych państw do porozumień o wymianie informacji podatkowych, informacje ze składanych corocznie formularzy będą wymieniane między administracjami podatkowymi tych państw.

 

Podsumowanie

Transakcje z podmiotami powiązanym są obszarem szczególnego ryzyka dla podatników. Z transakcjami tymi wiąże się bowiem szereg obowiązków podatkowych, które sprowadzają się do zastosowania ceny rynkowej do tych transakcji. Transakcje te są również przedmiotem szczególnego zainteresowania fiskusa stąd warto dopełnić staranności by poprzez opartą na przepisach podatkowych politykę w zakresie cen  transferowych jak najbardziej zminimalizować ryzyko powstania zobowiązań podatkowych i sankcji karno-skarbowych.

 

Dodaj komentarz

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Ciołka 13 lok. 207

Warszawa, mazowieckie

Telefon: +48 513 14 11 11

E-mail: makowski@doradca-podatkowy.net.pl